ODSŁONIĘCIE POMNIKA SIÓSTR BENEDYKTYNEK MISJONAREK – ŚWIADECTWO WIARY I WOLNOŚCI

ZA NAMI JESIENNE SPOTKANIE SIÓSTR PRZEŁOŻONYCH
19 października 2025

ODSŁONIĘCIE POMNIKA SIÓSTR BENEDYKTYNEK MISJONAREK – ŚWIADECTWO WIARY I WOLNOŚCI

Kwidzyn, 22 października 2025 r.
W liturgiczne wspomnienie św. Jana Pawła II, na terenie klasztoru Sióstr Benedyktynek Misjonarek w Kwidzynie, odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika poświęconego siostrom Stanisławie Stefanii Rymarz oraz Urszuli Stanisławie Wąsowicz – zakonnicom więzionym w latach 1952–1953 za pomoc udzielaną członkom antykomunistycznej organizacji Konfederacja Obrony Wiary i Ojczyzny.
Upamiętnienie powstało z inicjatywy p. Andrzeja Chmielewskiego – historyka, publicysty i działacza społecznego, we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, który sfinansował i wykonał pomnik. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, Kościoła, organizacji społecznych, szkół oraz licznych mieszkańców regionu.
Świadectwo wiary – odważne kobiety w cieniu historii
Siostry Benedyktynki Misjonarki: s. Stanisława Rymarz i s. Urszula Wąsowicz zostały aresztowane w 1952 roku za współpracę z członkami podziemia niepodległościowego. Ich „przestępstwo” polegało m.in. na wykonaniu sztandaru z wizerunkiem Matki Bożej i Orłem Białym – symbolami zakazanymi przez ówczesne władze komunistyczne. Zostały skazane i osadzone w więzieniu. Choć nie walczyły z bronią w ręku, ich postawa, pełna wiary, odwagi i oddania Bogu oraz Ojczyźnie, była świadectwem oporu wobec totalitaryzmu.
Pomnik w Kwidzynie to symboliczny hołd dla tych, które swoją codziennością, modlitwą i służbą wpisały się w historię Kościoła i Narodu.
Przebieg uroczystości – modlitwa, pamięć, duma
Obchody rozpoczęły się uroczystą Mszą Świętą w kaplicy klasztornej, sprawowaną w intencji Ojczyzny przez ks. dziekana kan. Ignacego Najmowicza, proboszcza kwidzyńskiej katedry. Homilię wygłosił ks. Piotr Tryc z parafii św. Br. Alberta w Kwidzynie, podkreślając wartość świadectwa sióstr oraz aktualność ich przesłania w dzisiejszych czasach.
Następnie uczestnicy procesyjnie udali się na dziedziniec klasztoru, gdzie ustawiono posterunek honorowy i poczty sztandarowe. Trębacz odegrał sygnał „Hasło WP”, po czym rozpoczęła się oficjalna część ceremonii.
Pomnik odsłonili wspólnie: przedstawicielka IPN pani Katarzyna Lisiecka, Przełożona Generalna Zgromadzenia Benedyktynek Misjonarek s. M. Marcelina Kuśmierz OSB oraz p. Andrzej Chmielewski.
Głosy pamięci – przemówienia i modlitwa
W imieniu Instytutu Pamięci Narodowej odczytano okolicznościowe słowo dyrektora oddziału IPN w Gdańsku dr. Marka Szymaniaka, wyrażający wdzięczność za pielęgnowanie pamięci o bohaterach podziemia religijno-patriotycznego.
Następnie głos zabrała s. Marcelina Kuśmierz OSB, która w poruszającym przemówieniu podkreśliła:
– „Ich heroizm nie miał munduru, ale miał serce oddane Bogu i Polsce. Różaniec z chleba i nici odmawiany w celi był modlitwą mocniejszą niż kraty i granice. Ich życie było milczącym, ale wymownym świadectwem wolności ducha.”
Siostra przypomniała także, że pomnik jest nie tylko materialnym znakiem, ale przede wszystkim zobowiązaniem wobec przyszłych pokoleń – by stać na straży wartości wiary, prawdy i patriotyzmu.
Pomnik poświęcił Ks. Dziekan Kanonik Ignacy Najmowicz, a następnie delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze. W imieniu państwowych instytucji oraz organizacji społecznych wiązanki składali m.in.: przedstawiciele IPN, władze samorządowe, Lasy Państwowe, NSZZ „Solidarność” oraz młodzież ze Szkoły w Janowie, przechowującej replikę sztandaru oraz Liceum Mundurowego „Spartakus”.
Upamiętnienie z udziałem wielu środowisk
W uroczystości udział wzięli m.in.:
p. Katarzyna Lisiecka – Naczelnik Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Gdańsku
p. Jerzy Śnieg – przewodniczący Rady Powiatu
p. Andrzej Krzysztofiak – przewodniczący Rady Miejskiej
p. Michał Wudarczyk – nadleśniczy Nadleśnictwa Kwidzyn
p. Zbigniew Koban – przewodniczący NSZZ „Solidarność” Regionu Elbląskiego
przedstawiciele byłej Konfederacji Obrony Wiary i Ojczyzny z repliką sztandaru
Uroczystość uświetniła obecność wojskowej asysty honorowej z Garnizonu Grudziądz, werblisty, pocztów sztandarowych oraz uczniów ze Szkoły Podstawowej w Janowie i Liceum Mundurowego Spartakus.
Dziedzictwo, które inspiruje
Pomnik w Kwidzynie to nie tylko symbol pamięci o dwóch siostrach zakonnych, ale również świadectwo wartości, które stanowią fundament polskiej tożsamości: wiary, wolności, poświęcenia i służby. W czasach, gdy historia bywa spłycana, a bohaterowie zapominani, to wydarzenie było jasnym sygnałem, że Kościół, naród i wspólnota lokalna nie zapominają o swoich cichych świętych.
Na zakończenie uroczystości s. Marcelina Kuśmierz powiedziała:
– „Niech imiona s. Stanisławy i s. Urszuli będą zapisane nie tylko na kamieniu, ale przede wszystkim w naszych sercach. To one pokazują, że prawdziwa świętość bywa ukryta, cicha – ale zawsze jest silna miłością do Boga i Polski.”
📍 Organizatorzy wydarzenia:
Zgromadzenie Sióstr Benedyktynek Misjonarek
Instytut Pamięci Narodowej
Inicjator: Andrzej Chmielewski
📍 Miejsce:
Klasztor Sióstr Benedyktynek Misjonarek, Kwidzyn
*********************************************************
Przemówienie Przełożonej Generalnej M. Marceliny Kuśmierz OSB

 

Niech będzie pochwalny Jezus Chrystus!

Czcigodni Kapłani według godności i funkcji, Drogie Siostry, Drodzy Młodzi, Szanowni Państwo,

Dziś, w dniu wspomnienia liturgicznego świętego Jana Pawła II, stajemy tutaj razem, by uczcić pamięć dwóch cichych bohaterek: Siostry Stanisławy Rymarz i Siostry Urszuli Wąsowicz – Benedyktynek Misjonarek, które w najciemniejszych latach naszej historii zachowały światło wiary, miłości i odwagi.

„Wiara, która nie staje się kulturą, nie jest w pełni przyjęta, przemyślana ani przeżywana” , mówił św. Jan Paweł II.

Wiara tych dwóch kobiet przeniknęła ich codzienność: modlitwę i pracę, działalność wychowawczą i krawiecką, a nawet więzienie – i stała się kulturą miłości i wolności. A dziś staje się kulturą pamięci.

W ich życiorysach odnajdujemy wszystko, co najpiękniejsze i najtrudniejsze w losach polskich Sióstr zakonnych XX wieku: ubóstwo, prześladowanie, niezłomność, modlitwę i służbę. To żywy przekład słów Pisma Świętego na zwyczajną codzienność, z której – mimo upływu lat – możemy wyczytać echo biblijnych słów: „Więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu” (Dz 20,35).

Tak. To prawda. To cena świadectwa, bowiem te nasze Siostry, które dziś wspominamy, oddawały wszystko – nie dla siebie, lecz dla innych, same stając się żywym darem: dla sierot, dla ubogich, dla więźniów, dla Ojczyzny. Ich heroizm nie miał munduru, ale miał serce oddane Bogu i Polsce. Przywołuję dziś również słowa Romana Kołakowskiego:

„Ile Orłów sprzedano zbyt tanio?
Ile Orłów sprzedano zbyt drogo…
Cena prawdą umarłych zostanie…
Żywi z bólu rozliczyć się mogą…”

To pytanie skierowane do sumienia Narodu. A Naszą odpowiedzią – jest ten pomnik .

Ten symbol pamięci odsłaniamy, by powiedzieć naszym bohaterskim, a zarazem zwyczajnym Siostrom: pamiętamy, ale także by, jako wspólnota, dać świadectwo: nie zapomnieliśmy o tych, które – w milczeniu – zapłaciły cenę wolności. S. Stanisława i s. Urszula zostały uwięzione za to, że uszyły sztandar z Matką Bożą i orłem. A to przecież wymowny symbol wiary i symbol Polski, naszej umiłowanej Ojczyzny. Niestety, ówczesna władza uznała to za zbrodnię.

„Nie lękajcie się! Otwórzcie drzwi Chrystusowi!” – wołał Papież Polak w 1978 roku. One nie lękały się, ale otworzyły drzwi Chrystusowi – również wtedy, gdy drzwi więzienia zamknęły się za nimi. Ich różaniec z chleba i nici, odmawiany w celi, był modlitwą mocniejszą niż granice i kraty. Był tajemnicą Kościoła cierpiącego, wiernego i świętego, któremu nie brak odwagi.

Obie Siostry były pełne odwagi, gorliwe i całkowicie oddane Bogu i Kościołowi w naszym Zgromadzeniu. W ich sercach wpisane były sprawy bliźnich i Ojczyzny. Sławny cytat Marszałka Piłsudskiego głosi: „Polacy chcą niepodległości, lecz pragnęliby, aby ta niepodległość kosztowała dwa grosze i dwie krople krwi.” Dziś nasze Zgromadzenie chce podkreślić i docenić ofiarne życie s. Stanisławy i s. Urszuli. Każda z nich to „jedna kropla krwi” zapłacona za naszą wolność i niepodległość.

Dziś, jako Zgromadzenie Sióstr Benedyktynek Misjonarek, pragniemy także ogłosić, że w duchowej historii naszego Narodu s. Stanisława i s. Urszula zajmują miejsce trwałe. I chcemy, aby także nowe pokolenia wiedziały, że wolność i wiara w Polsce mają twarze prostych, cichych świętych, niejednokrotnie żyjących pod jednym dachem czy w sąsiedztwie, jak zwykł powtarzać papież Franciszek.

Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego pomnika i przeżycia dzisiejszej uroczystości, wymienionym już w słowach powitania. W sposób szczególny słowa podziękowań kieruję pod adresem p. Andrzeja Chmielewskiego, wspaniałego historyka i inicjatora tej formy upamiętnienia naszych Sióstr. Stało się to możliwe dzięki życzliwości oraz wsparciu Instytutu Pamięci Narodowej, na czele z p. Dyrektorem dr Markiem Szymaniakiem i jego Współpracownikami. Dziękuję ks. Piotrowi Trycowi za skierowane Słowo Boże, a  Ks. Dziekanowi kan. Ignacemu Najmowiczowi za przewodniczenie Eucharystii, w której zanosili wraz z nami dziękczynienie za heroiczną postawę chrystusowych służebnic – s. Stanisławy i s. Urszuli, które mimo przeciwności i niesprawiedliwości ochroniły miłość do końca. Dziękuję pocztom sztandarowym, Żołnierzom i Służbom Mundurowym, Uczniom Liceum Mundurowego Spartakus, uczniom i nauczycielom kwidzyńskich szkół oraz Społeczności Szkolnej z Janowa, która przybyła tu i z dumą zachowuje replikę sztandaru wykonanego przez nasze Siostry. Słowa wdzięczności kieruję pod adresem Pracowników Lasów Państwowych, NSZZ „Solidarność” regionu elbląskiego oraz przedstawicieli byłej organizacji antykomunistycznej Konfederacji Obrony Wiary i Ojczyzny. Dziękuję również Rodzinie s. Stanisławy oraz Mieszkańcom Kwidzyna, naszym kwidzyńskiej Wspólnocie oraz Siostrom przybyłym z różnych stron Polski, Stanów Zjednoczonych i Brazylii, Paniom z kwidzyńskiej grupy Benedictus oraz wszystkim tu obecnym nie wymienionym z imienia i nazwiska.

To dzieło jest nie tylko materialnym znakiem, ale także zobowiązaniem – abyśmy jako wspólnota Kościoła, Zgromadzenia i Narodu zawsze stali po stronie prawdy, wiary i wolności.

Na zakończenie, jeszcze raz oddajemy hołd: siostrze Stanisławie – kobiecie odwagi, służby i modlitwy i siostrze Urszuli – cichej artystce haftu i świadku cierpienia. Niech ich imiona będą zapisane nie tylko na kamieniu, ale przede wszystkim w naszych sercach zwróconych zawsze w modlitwie ku Bogu, który wszystko może i jest Panem naszej historii i czasu.
Niech więc On we wszystkim będzie uwielbiony!

 

********************************************

Kwidzyn: Monument Unveiled Honoring Two Benedictine Missionary Sisters Imprisoned for Their Faith and Patriotism
Kwidzyn, October 22, 2025
On the liturgical memorial of Saint John Paul II, the Benedictine Missionary Sisters in Kwidzyn hosted a solemn ceremony unveiling a monument dedicated to Sister Stanisława Stefania Rymarz and Sister Urszula Stanisława Wąsowicz. These two nuns were imprisoned between 1952 and 1953 for aiding members of the anti-communist underground movement, the Confederation for the Defense of Faith and Homeland.
The new memorial was initiated by historian and social activist Mr. Andrzej Chmielewski, and funded and constructed by the Institute of National Remembrance (IPN). The ceremony brought together state and local officials, Church representatives, schools, uniformed services, and members of the local community.
Silent Heroines of the Faith
Sisters Stanisława and Urszula were imprisoned during the Stalinist era for acts considered subversive by the communist regime—such as sewing a banner featuring the Virgin Mary and the Polish White Eagle, powerful symbols of faith and national identity.
Though they bore no arms, their quiet resistance—rooted in prayer, service, and fidelity to God and Poland—makes them true heroines of Polish history. Their legacy is now etched in stone, so it may be remembered by future generations.
Ceremony Overview
The commemoration began with a Holy Mass in the chapel of the monastery, offered for the intention of the homeland. The celebrant was Fr. Dean Ignacy Najmowicz, with a homily delivered by Fr. Piotr Tryc, who emphasized the importance of remembering those who suffered for truth and freedom.
Following the Mass, participants moved in procession to the memorial site, where an honor guard was stationed. A trumpeter played the signal „Hasło WP” (Polish Army Call), marking the beginning of the official ceremony.
The monument was unveiled by:
Ms. Katarzyna Lisiecka – representative of the Institute of National Remembrance (IPN),
Mother General Sister Marcelina Kuśmierz OSB – Superior General of the Benedictine Missionary Sisters,
and Mr. Andrzej Chmielewski – initiator of the memorial.
Words of Reflection and Tribute
A letter from Dr. Marek Szymaniak, Director of IPN Gdańsk, was read on his behalf, expressing gratitude for preserving the memory of unsung heroes of faith and resistance.
The keynote address was delivered by Mother General Marcelina Kuśmierz OSB, who movingly stated:
“Their heroism wore no uniform, but bore a heart devoted to God and Poland. Their rosary, made from bread and thread in a prison cell, was a prayer stronger than walls or bars. Their lives were a quiet but powerful testimony to spiritual freedom.”
She emphasized that this monument is more than a tribute—it is a commitment to upholding truth, faith, and freedom.
The monument was then blessed by Fr. Dean Najmowicz, and representatives of national and local institutions laid wreaths and lit candles.
Official Guests and Community Participation
Among the guests were:
M. Katarzyna Lisiecka – representative of the Institute of National Remembrance (IPN).
Mr. Sebastian Kasztelan – Mayor of Kwidzyn
Mr. Jerzy Śnieg – Chairman of Kwidzyn County Council
Mr. Andrzej Krzysztofiak – Chairman of the City Council
Mr. Michał Wudarczyk – Head Forester of Kwidzyn Forest District
Mr. Zbigniew Koban – Chairman of NSZZ “Solidarity”, Elbląg Region
Former members of the Confederation for the Defense of Faith and Homeland, carrying a replica of the historic banner
Students and teachers from Janowo Primary School and the “Spartakus” Uniformed High School
Military Honor Guard from Grudziądz, flag bearers, and representatives of various religious orders
Legacy of Faith and Freedom
This monument is not merely a piece of stone. It is a symbol of memory and a call to live by the values embodied by Sisters Stanisława and Urszula: humility, sacrifice, and unwavering love for God and country.
As Mother Marcelina Kuśmierz concluded:
“May their names be inscribed not only on this stone, but above all in our hearts—hearts turned always toward God, the Lord of our history and time.”
📍 Organizers:
The Benedictine Missionary Sisters
Institute of National Remembrance (IPN)
Initiator: Andrzej Chmielewski
📍 Location:
Monastery of the Benedictine Missionary Sisters, Kwidzyn, Poland
****************************************************************

Inauguração do monumento às Irmãs Beneditinas Missionárias – testemunho de fé e liberdade

Kwidzyn, 22 de outubro de 2025

Na memória litúrgica de São João Paulo II, no convento das Irmãs Beneditinas Missionárias em Kwidzyn, realizou-se a cerimônia de inauguração do monumento dedicado às irmãs Stanisława Stefania Rymarz e Urszula Stanisława Wąsowicz – religiosas presas entre 1952 e 1953 por prestarem ajuda a membros da organização anticomunista Confederação de Defesa da Fé e da Pátria.

A homenagem foi uma iniciativa do Sr. Andrzej Chmielewski – historiador, publicista e ativista social, em colaboração com o Instituto da Memória Nacional, que financiou e executou o monumento. O evento reuniu representantes das autoridades estatais e municipais, da Igreja, de organizações sociais, escolas e numerosos residentes da região.

Testemunho de fé – mulheres corajosas à sombra da história

As irmãs beneditinas missionárias Stanisława Rymarz e Urszula Wąsowicz foram presas em 1952 por cooperarem com membros da resistência independente. O seu “crime” consistiu, entre outras coisas, em confeccionar uma bandeira com a imagem da Virgem Maria e do Águia Branca – símbolos proibidos pelas autoridades comunistas da época. Foram condenadas e encarceradas. Embora não tenham lutado com armas nas mãos, a sua atitude, cheia de fé, coragem e dedicação a Deus e à pátria, foi um testemunho de resistência ao totalitarismo.

O monumento em Kwidzyn é uma homenagem simbólica àquelas que, com a sua vida quotidiana, oração e serviço, entraram para a história da Igreja e da nação.

O desenrolar da cerimônia – oração, memória, orgulho

As comemorações começaram com uma missa solene na capela do convento, celebrada em intenção da pátria pelo padre decano canônico Ignacy Najmowicz, pároco da catedral de Kwidzyn. A homilia foi proferida pelo padre Piotr Tryc, da paróquia de São Alberto em Kwidzyn, enfatizando o valor do testemunho das irmãs e a atualidade de sua mensagem nos dias de hoje.

Em seguida, os participantes dirigiram-se em procissão ao pátio do convento, onde foi montada uma guarda de honra e uma guarda de bandeiras. O trompetista tocou o sinal “Hasło WP” (Sinal do Exército Polonês), após o que teve início a parte oficial da cerimônia.

O monumento foi inaugurado conjuntamente pela Chefe do Gabinete de Memória da Luta e do Martírio do IPN, Sra. Katarzyna Lisiecka, pela Superiora Geral da Congregação das Missionárias Beneditinas, Irmã M. Marcelina Kuśmierz OSB, e pelo Sr. Andrzej Chmielewski.

Vozes da memória – discursos e orações

Em nome do Instituto de Memória Nacional, foi lida uma mensagem do diretor da filial do IPN em Gdańsk, Dr. Marek Szymaniak, expressando gratidão por cultivar a memória dos heróis da resistência religiosa e patriótica.

Em seguida, a irmã Marcelina Kuśmierz OSB tomou a palavra e, em um discurso comovente, enfatizou:

– “O heroísmo deles não tinha uniforme, mas tinha um coração dedicado a Deus e à Polônia. O rosário feito de pão e fios rezado na cela era uma oração mais forte do que as grades e as fronteiras. A vida deles era um testemunho silencioso, mas eloquente, da liberdade do espírito”.

A irmã lembrou também que o monumento não é apenas um sinal material, mas acima de tudo um compromisso para com as gerações futuras – para defender os valores da fé, da verdade e do patriotismo.

O monumento foi consagrado pelo padre Ignacy Najmowicz, decano canônico, e em seguida as delegações depositaram flores e acenderam velas. Em nome das instituições estatais e organizações sociais, as coroas de flores foram depositadas, entre outros, por representantes do IPN, autoridades locais, Florestas Estatais, NSZZ “Solidarność” e jovens da Escola de Janów, que guarda uma réplica da bandeira, e do Liceu Militar “Spartakus”.

Comemoração com a participação de muitos grupos

Participaram da cerimônia, entre outros:

Katarzyna Lisiecka – Chefe do Escritório de Comemoração das Lutas e do Martírio do IPN em Gdańsk

Jerzy Śnieg – presidente do Conselho do Município

Andrzej Krzysztofiak – presidente do Conselho Municipal

Michał Wudarczyk – chefe da Floresta de Kwidzyn

Zbigniew Koban – presidente do NSZZ “Solidarność” da Região de Elbląg

representantes da antiga Confederação de Defesa da Fé e da Pátria com uma réplica da bandeira

A cerimônia foi abrilhantada pela presença da guarda de honra militar da Guarnição de Grudziądz, do tambor, dos porta-bandeiras e dos alunos da Escola Primária de Janowo e do Liceu Militar Spartakus.

Uma herança que inspira

O monumento em Kwidzyn não é apenas um símbolo da memória de duas irmãs religiosas, mas também um testemunho dos valores que constituem a base da identidade polonesa: fé, liberdade, sacrifício e serviço. Em tempos em que a história é muitas vezes simplificada e os heróis esquecidos, este evento foi um sinal claro de que a Igreja, a nação e a comunidade local não se esquecem dos seus santos silenciosos.

No final da cerimônia, a irmã Marcelina Kuśmierz disse:

– “Que os nomes da irmã Stanisława e da irmã Urszula fiquem gravados não apenas na pedra, mas acima de tudo em nossos corações. Elas mostram que a verdadeira santidade pode ser oculta, silenciosa, mas sempre forte no amor a Deus e à Polônia”.

Organizadores do evento:
Congregação das Irmãs Beneditinas Missionárias
Instituto da Memória Nacional
Iniciador: Andrzej Chmielewski

Local:
Convento das Irmãs Beneditinas Missionárias, Kwidzyn

*****************************************************************

Inauguración del monumento a las hermanas benedictinas misioneras: testimonio de fe y libertad

Kwidzyn, 22 de octubre de 2025.

En la festividad litúrgica de San Juan Pablo II, en el convento de las Hermanas Benedictinas Misioneras de Kwidzyn, tuvo lugar la ceremonia de inauguración de un monumento dedicado a las hermanas Stanisława Stefania Rymarz y Urszula Stanisława Wąsowicz , religiosas encarceladas entre 1952 y 1953 por ayudar a los miembros de la organización anticomunista Confederación para la Defensa de la Fe y la Patria.

La conmemoración surgió por iniciativa del Sr. Andrzej Chmielewski, historiador, publicista y activista social, en colaboración con el Instituto de Memoria Nacional, que financió y realizó el monumento. El evento reunió a representantes de las autoridades estatales y locales, de la Iglesia, de organizaciones sociales, de escuelas y a numerosos habitantes de la región.

Testimonio de fe: mujeres valientes en la sombra de la historia

Las hermanas benedictinas misioneras Stanisława Rymarz y Urszula Wąsowicz fueron detenidas en 1952 por colaborar con miembros de la resistencia independentista. Su «delito» consistió, entre otras cosas, en confeccionar un estandarte con la imagen de la Virgen María y el águila blanca, símbolos prohibidos por las autoridades comunistas de la época. Fueron condenadas y encarceladas. Aunque no lucharon con las armas en la mano, su actitud, llena de fe, valentía y devoción a Dios y a la patria, fue un testimonio de resistencia al totalitarismo.

El monumento de Kwidzyn es un homenaje simbólico a aquellas que, con su vida cotidiana, sus oraciones y su servicio, han pasado a la historia de la Iglesia y de la nación.

Desarrollo de la ceremonia: oración, recuerdo, orgullo

Las celebraciones comenzaron con una misa solemne en la capilla del convento, oficiada por el decano canónigo Ignacy Najmowicz, párroco de la catedral de Kwidzyn, en intención por la patria. La homilía fue pronunciada por el P. Piotr Tryc, de la parroquia de San Alberto en Kwidzyn, quien destacó el valor del testimonio de las hermanas y la actualidad de su mensaje en los tiempos actuales.

A continuación, los participantes se dirigieron en procesión al patio del convento, donde se había instalado un puesto de honor y una guardia de honor. El trompetista tocó la señal «Hasło WP» (Contraseña del Ejército Polaco), tras lo cual comenzó la parte oficial de la ceremonia.

El monumento fue descubierto conjuntamente por la directora de la Oficina de Conmemoración de las Luchas y el Martirio del IPN, Katarzyna Lisiecka, la superiora general de la Congregación de las Benedictinas Misioneras, sor M. Marcelina Kuśmierz OSB, y Andrzej Chmielewski.

Voces de la memoria: discursos y oración

En nombre del Instituto de Memoria Nacional, se leyó un discurso conmemorativo del director de la sucursal del IPN en Gdańsk, el Dr. Marek Szymaniak, en el que expresaba su gratitud por mantener vivo el recuerdo de los héroes de la resistencia religiosa y patriótica.

A continuación, tomó la palabra la hermana Marcelina Kuśmierz OSB, quien en un emotivo discurso destacó:

«Su heroísmo no llevaba uniforme, pero tenía un corazón entregado a Dios y a Polonia. El rosario hecho con pan y hilo que rezaban en la celda era una oración más fuerte que los barrotes y las fronteras. Su vida era un testimonio silencioso, pero elocuente, de la libertad del espíritu».

La hermana también recordó que el monumento no es solo un símbolo material, sino sobre todo un compromiso con las generaciones futuras: defender los valores de la fe, la verdad y el patriotismo.

El monumento fue consagrado por el decano canónigo Ignacy Najmowicz, y a continuación las delegaciones depositaron flores y encendieron velas. En nombre de las instituciones estatales y las organizaciones sociales, depositaron ramos de flores, entre otros, representantes del IPN, las autoridades locales, los Bosques Estatales, el sindicato NSZZ «Solidarność» y los jóvenes de la escuela de Janów, que conserva una réplica del estandarte, y del instituto militar «Spartakus».

Conmemoración con la participación de muchos círculos

Entre otros, participaron en la ceremonia:

Katarzyna Lisiecka, jefa de la Oficina de Conmemoración de las Luchas y el Martirio del IPN en Gdańsk

Jerzy Śnieg, presidente del Consejo del Condado

Andrzej Krzysztofiak, presidente del Consejo Municipal

Michał Wudarczyk, jefe del Distrito Forestal de Kwidzyn

Zbigniew Koban, presidente del sindicato NSZZ «Solidarność» de la región de Elbląg

representantes de la antigua Confederación para la Defensa de la Fe y la Patria con una réplica del estandarte

La ceremonia contó con la presencia de una guardia de honor militar de la guarnición de Grudziądz, un tambor, portadores de estandartes y alumnos de la escuela primaria de Janowo y del instituto militar Spartakus.

Un legado que inspira

El monumento de Kwidzyn no solo es un símbolo del recuerdo de dos hermanas religiosas, sino también un testimonio de los valores que constituyen la base de la identidad polaca: la fe, la libertad, el sacrificio y el servicio. En una época en la que la historia se simplifica y los héroes caen en el olvido, este evento fue una clara señal de que la Iglesia, la nación y la comunidad local no olvidan a sus santos silenciosos.

Al final de la ceremonia, la hermana Marcelina Kuśmierz dijo:

«Que los nombres de la hermana Stanisława y la hermana Urszula queden grabados no solo en piedra, sino sobre todo en nuestros corazones. Ellas nos muestran que la verdadera santidad puede ser oculta, silenciosa, pero siempre fuerte en el amor a Dios y a Polonia».

Organizadores del evento:
Congregación de las Hermanas Benedictinas Misioneras
Instituto de Memoria Nacional
Iniciador: Andrzej Chmielewski

Lugar:
Convento de las Hermanas Benedictinas Misioneras, Kwidzyn

*************************************************

 

Proclamation by Mother Superior Marcelina Kuśmierz OSB during the unveiling ceremony of the monument to the Benedictine Missionaries

Praised be Jesus Christ!

Reverend Priests according to your dignity and function, Dear Sisters, Dear Young People, Ladies and Gentlemen,

Today, on the liturgical memorial of Saint John Paul II, we stand here together to honour the memory of two quiet heroines: Sister Stanisława Rymarz and Sister Urszula Wąsowicz – Benedictine Missionaries who, in the darkest years of our history, preserved the light of faith, love and courage.

‘Faith that does not become culture is not fully accepted, thought out or lived,’ said Saint John Paul II.

The faith of these two women permeated their everyday lives: prayer and work, education and sewing, and even prison – and became a culture of love and freedom. And today it is becoming a culture of remembrance.

In their biographies, we find everything that is most beautiful and most difficult in the fate of Polish nuns of the 20th century: poverty, persecution, steadfastness, prayer and service. It is a living translation of the words of Scripture into ordinary everyday life, from which, despite the passing of years, we can read the echo of the biblical words: ‘It is more blessed to give than to receive’ (Acts 20:35).

Yes, it is true. This is the price of witness, for our Sisters, whom we remember today, gave everything – not for themselves, but for others, becoming themselves a living gift: for orphans, for the poor, for prisoners, for their homeland. Their heroism did not have a uniform, but it had a heart devoted to God and Poland. Today, I also recall the words of Roman Kołakowski:

‘How many Eagles were sold too cheaply?
How many Eagles were sold too expensively…
The price will remain the truth of the dead…
The living can settle accounts with pain…’

This question is addressed to the conscience of the nation. And our answer is this monument.

We unveil this symbol of remembrance to say to our heroic and yet ordinary Sisters: we remember, but also to bear witness as a community: we have not forgotten those who, in silence, paid the price of freedom. Sister Stanisława and Sister Urszula were imprisoned for sewing a banner with the Mother of God and the eagle. And this is, after all, an eloquent symbol of faith and a symbol of Poland, our beloved homeland. Unfortunately, the authorities at the time considered it a crime.

‘Do not be afraid! Open the doors to Christ!’ cried the Polish Pope in 1978. They were not afraid, but opened the doors to Christ – even when the prison doors closed behind them. Their rosary made of bread and thread, recited in their cell, was a prayer stronger than borders and bars. It was the mystery of a suffering, faithful and holy Church, which did not lack courage.

Both Sisters were courageous, zealous and completely devoted to God and the Church in our Congregation. The concerns of their neighbours and their homeland were inscribed in their hearts. Marshal Piłsudski’s famous quote says: ‘Poles want independence, but they would like this independence to cost two pennies and two drops of blood.’ Today, our Congregation wishes to highlight and appreciate the sacrificial lives of Sister Stanisława and Sister Urszula. Each of them is ‘one drop of blood’ paid for our freedom and independence.

Today, as the Congregation of Benedictine Missionary Sisters, we also wish to announce that Sister Stanisława and Sister Urszula have a permanent place in the spiritual history of our nation. And we want new generations to know that freedom and faith in Poland have the faces of simple, quiet saints, often living under the same roof or in the neighbourhood, as Pope Francis used to say.

I would like to thank everyone who contributed to the creation of this monument and to today’s ceremony, as already mentioned in my welcome speech. I would like to express my special thanks to Mr Andrzej Chmielewski, a wonderful historian and initiator of this form of commemoration of our Sisters. This

was made possible thanks to the kindness and support of the Institute of National Remembrance, headed by Director Dr Marek Szymaniak and his colleagues. I would like to thank Fr. Piotr Tryc for his words of God, and to Dean Canon Ignacy Najmowicz for presiding over the Eucharist, in which we gave thanks for the heroic attitude of Christ’s servants, Sister Stanisława and Sister Urszula, who, despite adversity and injustice, protected love to the end. I would like to thank the colour guards, soldiers and uniformed services, students of the Spartakus Uniformed High School, students and teachers of Kwidzyn schools, and the school community from Janów, who came here and proudly preserve a replica of the banner made by our Sisters. I would like to express my gratitude to the employees of the State Forests, the Solidarity Trade Union of the Elbląg region, and representatives of the former anti-communist organisation Confederation for the Defence of Faith and Homeland. I would also like to thank the family of Sister Stanisława and the residents of Kwidzyn, our Kwidzyn community and the Sisters who have come from various parts of Poland, the United States and Brazil, the ladies from the Benedictus group in Kwidzyn and all those present here who have not been mentioned by name.

This work is not only a material sign, but also a commitment – that we, as a community of the Church, the Congregation and the Nation, will always stand on the side of truth, faith and freedom.

In conclusion, we once again pay tribute to Sister Stanisława – a woman of courage, service and prayer – and Sister Urszula – a quiet artist of embroidery and a witness to suffering. May their names be inscribed not only on stone, but above all in our hearts, always turned in prayer to God, who can do all things and is the Lord of our history and time.
May He be glorified in all things!

*********************************

 

*********************************

Discurso da Superiora Geral M. Marcelina Kuśmierz OSB durante a cerimônia de inauguração do monumento às Missionárias Beneditinas
Louvado seja Jesus Cristo!
Veneráveis Padres, segundo a sua dignidade e função, queridas Irmãs, queridos jovens, senhores e senhoras,
Hoje, no dia da memória litúrgica de São João Paulo II, estamos aqui reunidos para homenagear duas heroínas silenciosas: a Irmã Stanisława Rymarz e a Irmã Urszula Wąsowicz – Missionárias Beneditinas que, nos anos mais sombrios da nossa história, mantiveram acesa a luz da fé, do amor e da coragem.
“A fé que não se torna cultura não é plenamente acolhida, pensada nem vivida”, dizia São João Paulo II.
A fé dessas duas mulheres permeava seu cotidiano: oração e trabalho, atividade educacional e costura, e até mesmo a prisão – e se tornou uma cultura de amor e liberdade. E hoje se torna uma cultura da memória.
Em suas biografias, encontramos tudo o que há de mais belo e difícil no destino das freiras polonesas do século XX: pobreza, perseguição, perseverança, oração e serviço. É uma tradução viva das palavras da Sagrada Escritura para a vida cotidiana, da qual – apesar do passar dos anos – podemos ler o eco das palavras bíblicas: “Mais felicidade há em dar do que em receber” (At 20,35).
Sim. É verdade. É o preço do testemunho, pois as nossas Irmãs, que hoje recordamos, deram tudo – não para si mesmas, mas para os outros, tornando-se elas próprias um dom vivo: para os órfãos, para os pobres, para os prisioneiros, para a Pátria. O seu heroísmo não tinha uniforme, mas tinha um coração dedicado a Deus e à Polónia. Recordo hoje também as palavras de Roman Kołakowski:
“Quantos Águias foram vendidos por um preço demasiado baixo?
Quantos Águias foram vendidos por um preço demasiado alto…
O preço da verdade dos mortos permanecerá…
Os vivos podem fazer contas com a dor…”
Esta é uma pergunta dirigida à consciência da nação. E a nossa resposta é este monumento.
Revelamos este símbolo da memória para dizer às nossas heroicas e, ao mesmo tempo, comuns Irmãs: nós lembramos, mas também para, como comunidade, dar testemunho: não esquecemos aquelas que, em silêncio, pagaram o preço da liberdade. A Irmã Stanisława e a Irmã Urszula foram presas por terem costurado uma bandeira com a Virgem Maria e o águia. E isso é, afinal, um símbolo eloquente da fé e da Polônia, nossa amada pátria. Infelizmente, as autoridades da época consideraram isso um crime.
“Não tenham medo! Abram as portas a Cristo!”, exclamou o Papa polonês em 1978. Elas não tiveram medo, mas abriram as portas a Cristo – mesmo quando as portas da prisão se fecharam atrás delas. O seu rosário feito de pão e fios, rezado na cela, era uma oração mais forte do que as fronteiras e as grades. Era o segredo da Igreja sofredora, fiel e santa, que não carece de coragem.
Ambas as Irmãs eram corajosas, zelosas e totalmente dedicadas a Deus e à Igreja em nossa Congregação. Em seus corações estavam inscritas as causas do próximo e da Pátria. A famosa citação do Marechal Piłsudski diz: “Os poloneses querem a independência, mas gostariam que essa independência custasse dois centavos e duas gotas de sangue”. Hoje, nossa Congregação quer destacar e valorizar a vida sacrificial da Irmã Stanisława e da Irmã Urszula. Cada uma delas é “uma gota de sangue” paga por nossa liberdade e independência.
Hoje, como Congregação das Irmãs Beneditinas Missionárias, queremos também anunciar que, na história espiritual do nosso povo, a Irmã Stanisława e a Irmã Urszula ocupam um lugar permanente. E queremos que as novas gerações também saibam que a liberdade e a fé na Polônia têm os rostos de santos simples e silenciosos, muitas vezes vivendo sob o mesmo teto ou na vizinhança, como costuma repetir o Papa Francisco.
Agradeço a todos aqueles que contribuíram para a criação deste monumento e para a celebração de hoje, já mencionados nas palavras de boas-vindas. Dirijo um agradecimento especial ao Sr. Andrzej Chmielewski, excelente historiador e iniciador desta forma de homenagear nossas Irmãs. Isso foi possível graças à gentileza e ao apoio do Instituto da Memória Nacional, liderado pelo Sr. Diretor Dr. Marek Szymaniak e seus colaboradores. Agradeço ao padre Piotr Tryc pelas palavras de Deus, e ao padre Ignacy Najmowicz, decano, por presidir a Eucaristia, na qual, juntamente com a gente, deram graças pela atitude heróica das servas de Cristo – a irmã Stanisława e a irmã Urszula, que, apesar das adversidades e injustiças, protegeram o amor até ao fim. Agradeço às guardas de honra, aos soldados e aos serviços uniformizados, aos alunos do Liceu Uniformizado Spartakus, aos alunos e professores das escolas de Kwidzyn e à comunidade escolar de Janów, que veio até aqui e guarda com orgulho uma réplica da bandeira confeccionada pelas nossas Irmãs. Dirijo palavras de gratidão aos funcionários das Florestas Estatais, ao NSZZ “Solidarność” da região de Elbląg e aos representantes da antiga organização anticomunista Confederação de Defesa da Fé e da Pátria. Agradeço também à família da Irmã Stanisława e aos moradores de Kwidzyn, à nossa comunidade de Kwidzyn e às Irmãs que vieram de várias partes da Polônia, dos Estados Unidos e do Brasil, às senhoras do grupo Benedictus de Kwidzyn e a todos os presentes aqui que não foram mencionados pelo nome.
Esta obra não é apenas um sinal material, mas também um compromisso – para que, como comunidade da Igreja, da Congregação e da Nação, estejamos sempre do lado da verdade, da fé e da liberdade.
Para concluir, mais uma vez prestamos homenagem: à irmã Stanisława – mulher de coragem, serviço e oração, e à irmã Urszula – artista silenciosa do bordado e testemunha do sofrimento. Que seus nomes fiquem gravados não apenas na pedra, mas acima de tudo em nossos corações, sempre voltados em oração para Deus, que tudo pode e é o Senhor de nossa história e do tempo.
Que Ele seja glorificado em tudo!
*****************************************
Discurso de la Superiora General M. Marcelina Kuśmierz OSB durante la ceremonia de inauguración del monumento a las Benedictinas Misioneras
¡Alabado sea Jesucristo!
Venerables sacerdotes según su dignidad y función, queridas hermanas, queridos jóvenes, estimados señores:
Hoy, en la conmemoración litúrgica de San Juan Pablo II, nos reunimos aquí para honrar la memoria de dos heroínas silenciosas: la hermana Stanisława Rymarz y la hermana Urszula Wąsowicz, benedictinas misioneras que, en los años más oscuros de nuestra historia, mantuvieron viva la luz de la fe, el amor y el valor.
«La fe que no se convierte en cultura no es plenamente aceptada, meditada ni vivida», decía san Juan Pablo II.
La fe de estas dos mujeres impregnó su vida cotidiana: la oración y el trabajo, la actividad educativa y la costura, e incluso la prisión, y se convirtió en una cultura de amor y libertad. Y hoy se convierte en una cultura de la memoria.
En sus biografías encontramos todo lo más bello y lo más difícil en el destino de las religiosas polacas del siglo XX: pobreza, persecución, firmeza, oración y servicio. Es una traducción viva de las palabras de la Sagrada Escritura a la vida cotidiana, en la que, a pesar del paso de los años, podemos leer el eco de las palabras bíblicas: «Hay más felicidad en dar que en recibir» (Hch 20,35).
Sí. Es cierto. Es el precio del testimonio, porque nuestras hermanas, a las que hoy recordamos, lo dieron todo, no por ellas mismas, sino por los demás, convirtiéndose ellas mismas en un don vivo: para los huérfanos, para los pobres, para los presos, para la patria. Su heroísmo no tenía uniforme, pero tenía un corazón entregado a Dios y a Polonia. Hoy recuerdo también las palabras de Roman Kołakowski:
«¿Cuántos águilas se vendieron demasiado baratas?
¿Cuántas águilas se vendieron demasiado caras…
El precio de la verdad de los muertos permanecerá…
Los vivos pueden rendir cuentas del dolor…».
Esta pregunta está dirigida a la conciencia de la nación. Y nuestra respuesta es este monumento.
Desvelamos este símbolo de la memoria para decirles a nuestras heroicas y a la vez sencillas hermanas: recordamos, pero también para dar testimonio, como comunidad, de que no hemos olvidado a aquellas que, en silencio, pagaron el precio de la libertad. La hermana Stanisława y la hermana Urszula fueron encarceladas por coser una bandera con la Virgen María y el águila. Y eso es, sin duda, un símbolo elocuente de la fe y de Polonia, nuestra querida patria. Lamentablemente, las autoridades de entonces lo consideraron un delito.
«¡No tengáis miedo! ¡Abrid las puertas a Cristo!», exclamó el Papa polaco en 1978. Ellas no tuvieron miedo, sino que abrieron las puertas a Cristo, incluso cuando las puertas de la prisión se cerraron tras ellas. Su rosario de pan y hilo, rezado en la celda, era una oración más fuerte que las fronteras y los barrotes. Era el misterio de la Iglesia sufriente, fiel y santa, a la que no le faltaba valor.
Ambas hermanas estaban llenas de valor, eran fervientes y estaban totalmente dedicadas a Dios y a la Iglesia en nuestra Congregación. En sus corazones estaban inscritas las causas de sus semejantes y de la patria. La famosa cita del mariscal Piłsudski dice: «Los polacos quieren la independencia, pero desearían que esa independencia costara dos centavos y dos gotas de sangre». Hoy, nuestra Congregación quiere destacar y apreciar la vida sacrificada de sor Stanisława y sor Urszula. Cada una de ellas es «una gota de sangre» derramada por nuestra libertad e independencia.
Hoy, como Congregación de las Hermanas Benedictinas Misioneras, también queremos proclamar que la hermana Stanisława y la hermana Urszula ocupan un lugar permanente en la historia espiritual de nuestra nación. Y queremos que las nuevas generaciones sepan que la libertad y la fe en Polonia tienen los rostros de santos sencillos y silenciosos, que a menudo viven bajo el mismo techo o en la vecindad, como solía repetir el papa Francisco.
Doy las gracias a todos los que han contribuido a la creación de este monumento y a la celebración de la ceremonia de hoy, ya mencionados en las palabras de bienvenida. Dirijo mi especial agradecimiento al Sr. Andrzej Chmielewski, magnífico historiador e impulsor de esta forma de conmemorar a nuestras Hermanas. Esto ha sido posible gracias a la amabilidad y el apoyo del Instituto de Memoria Nacional, encabezado por el Sr. Director Dr. Marek Szymaniak y sus colaboradores. Doy las gracias al P. Piotr Tryc por sus palabras de Dios, y al decano canónigo Ignacy Najmowicz por presidir la Eucaristía, en la que, junto con nosotros, dieron gracias por la heroica actitud de las siervas de Cristo, sor Stanisława y sor Urszula, que, a pesar de las adversidades y las injusticias, protegieron el amor hasta el final. Doy las gracias a los portadores de estandartes, a los soldados y a los servicios uniformados, a los alumnos del instituto uniformado Spartakus, a los alumnos y profesores de las escuelas de Kwidzyn y a la comunidad escolar de Janowo, que ha acudido aquí y conserva con orgullo una réplica del estandarte confeccionado por nuestras hermanas. Dirijo mis palabras de agradecimiento a los trabajadores de los Bosques Estatales, al sindicato NSZZ «Solidarność» de la región de Elbląg y a los representantes de la antigua organización anticomunista Confederación de Defensa de la Fe y la Patria. También doy las gracias a la familia de la hermana Stanisława y a los habitantes de Kwidzyn, a nuestra comunidad de Kwidzyn y a las hermanas que han acudido desde diferentes partes de Polonia, Estados Unidos y Brasil, a las señoras del grupo Benedictus de Kwidzyn y a todos los aquí presentes que no he mencionado por su nombre.
Esta obra no es solo un signo material, sino también un compromiso: que como comunidad de la Iglesia, de la Congregación y de la Nación, siempre estemos del lado de la verdad, la fe y la libertad.
Para terminar, rendimos homenaje una vez más a la hermana Stanisława, mujer de valor, servicio y oración, y a la hermana Urszula, silenciosa artista del bordado y testigo del sufrimiento. Que sus nombres queden grabados no solo en la piedra, sino sobre todo en nuestros corazones, siempre volcados en la oración hacia Dios, que todo lo puede y es el Señor de nuestra historia y de nuestro tiempo.
¡Que Él sea alabado en todo!